Eye Movement Desensitization and Reprocessing, afgekort EMDR, is een therapie voor mensen die last blijven houden van de gevolgen van een schokkende ervaring, zoals bijvoorbeeld een geweldsmisdrijf of een verkeersongeval en het plotseling overlijden van een familielid. EMDR wordt ook gebruikt bij uiteenlopende andere psychische klachten zoals faalangst, somberheid en burn-out.
Voor wie is EMDR bedoeld?
Wanneer mensen een schokkende ervaring hebben meegemaakt kan dit na korte of langere tijd leiden tot PTSS, een Post Traumatische Stress-Stoornis. Als deze na-reacties optreden kort na een schokkende gebeurtenis, dan is men zich bewust van de samenhang. Daarvoor is EMDR een geschikte methode. Deze samenhang is minder duidelijk als er in een veel later stadium reacties optreden als gevolg van een schokkende ervaring. Hier kunnen zelfs vele jaren tussen zitten. Ook in deze gevallen kan EMDR een geschikte methode zijn om te behandelen.
Werkt EMDR?
Er is momenteel veel wetenschappelijk onderzoek gaande naar de werkzaamheid van EMDR. De hoeveelheid literatuur die erover verschijnt is overstelpend. Het is nog onduidelijk wat het precieze werkingsmechanisme van EMDR is. In het algemeen reageren cliënten goed op behandeling met EMDR. EMDR is een kortdurende therapievorm. Vaak zien we dat mensen, na een recente, schokkende gebeurtenis, al na enkele sessies – gemiddeld 3 van 90 minuten – in staat zijn om hun normale dagelijkse bezigheden weer op te pakken. In geval van een dieper trauma, of een trauma uit een verder verleden, kan behandeling wat meer tijd vragen.
Hoe gaat EMDR in zijn werk?
Bij deze techniek wordt gebruik gemaakt van een protocol. De therapeut zal vragen aan de gebeurtenis terug te denken inclusief de bijbehorende beelden, gedachten en gevoelens van dat moment. Daarna wordt het verwerkingsproces opgestart. De therapeut zal vervolgens vragen de aandacht te richten op zijn hand die op ongeveer 30 centimeter afstand voor het gezicht langs heen en weer beweegt. Het gaat hier om ‘sets’ van ongeveer 25 keer. Na elke set wordt er even rust genomen. De therapeut vraag de cliënt vervolgens wat er allemaal in gedachten en gevoelens naar boven is gekomen. Deze procedure brengt doorgaans een stroom gedachten, beelden en gevoelens omhoog. Deze eerste, beschreven fase is de fase van ‘desentisization’, d.w.z. de lading van de gebeurtenis afhalen, minder gevoelig worden voor de lading van een schokkende ervaring. Erna volgt de tweede fase, die van ‘reprocessing’, hetgeen wil zeggen de gebeurtenis op een andere wijze gaan leren zien. Ook dat gebeurt met sets van oogbewegingen.
Zijn er ook nadelen?
Na afsluiting van de EMDR-sessie kunnen de effecten ervan nog even, maximaal 3 dagen, doorwerken. Erna gaat er een nieuw evenwicht ontstaan. Het is goed om in die periode een dagboekje bij te houden, waarvan de inhoud besproken kan worden op de volgende sessie.